Szopa ogrodowa a prawo budowlane – kiedy wymagane jest zgłoszenie i jakie grożą kary?

Budowa szopy ogrodowej, znanej też jako domek narzędziowy, wydaje się prostym przedsięwzięciem – kilka ścian, dach, czasem okno. Jednak w świetle polskiego prawa jest to inwestycja, która podlega ścisłym regulacjom. Zarówno ustawa – Prawo budowlane, jak i rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, określają zasady, których należy przestrzegać. Zlekceważenie tych wymogów może doprowadzić do uznania obiektu za samowolę budowlaną i nałożenia łącznych kar finansowych sięgających nawet 10 000 zł.

Status prawny szopy ogrodowej

Wbrew obiegowej opinii szopa ogrodowa to w większości przypadków budynek w rozumieniu prawa. Tak wynika zarówno z art. 3 pkt 2 Prawa budowlanego, jak i z utrwalonego orzecznictwa, m.in. wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 października 2019 r. (II OSK 2779/17). Nawet jeśli konstrukcja stoi na bloczkach betonowych i teoretycznie można ją przestawić, nadal może być traktowana jako obiekt trwale związany z gruntem.

Czy potrzebne jest pozwolenie na budowę?

Prawo budowlane przewiduje pewne ułatwienia. Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 14 tej ustawy, wolnostojący, parterowy budynek gospodarczy o powierzchni zabudowy do 35 m² można wznieść bez pozwolenia – wystarczy zgłoszenie w starostwie lub urzędzie miasta. Istnieją jednak ograniczenia: na każde 500 m² powierzchni działki mogą powstać maksymalnie dwa takie obiekty. Brak zgłoszenia, nawet w przypadku małego domku narzędziowego, jest równoznaczny z samowolą budowlaną.

Odległość od granicy działki

Przepisy techniczne (§ 12 rozporządzenia) regulują również usytuowanie budynku względem granicy z sąsiednią nieruchomością:

• 4 metry – jeśli w ścianie znajdują się okna lub drzwi,
• 3 metry – jeśli ściana nie ma otworów.

W pewnych sytuacjach możliwa jest budowa bezpośrednio na granicy lub w odległości minimum 1,5 metra, jednak ustawodawca nie dopuszcza sytuowania obiektu w odległości „pośredniej” – np. 1 metr od granicy. Naruszenie tych norm stanowi istotne odstępstwo od przepisów.

Sankcje za naruszenie przepisów

Niezachowanie wymogów formalnych lub technicznych może skutkować:

• opłatą legalizacyjną w wysokości 5 000 zł – zgodnie z art. 49d ust. 1 pkt 2 lit. a Prawa budowlanego,
• grzywną do 5 000 zł – za naruszenie warunków technicznych i brak zgłoszenia (art. 93 ust. 1 pkt 2a i 6).

Łączne koszty w skrajnych przypadkach mogą więc sięgnąć 10 000 zł – bez gwarancji, że obiekt zostanie zalegalizowany.

Rekomendacja

Przed rozpoczęciem budowy szopy ogrodowej warto:

• Sprawdzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub uzyskać decyzję o warunkach zabudowy,
• Ustalić, czy w danym przypadku wymagane jest zgłoszenie,
• Zaplanować usytuowanie zgodnie z przepisami odległościowymi,
• Uzyskać zgodę współwłaścicieli nieruchomości (jeżeli jest współwłasność).

Zignorowanie tych kroków może prowadzić do wszczęcia postępowania legalizacyjnego i nałożenia znacznych kosztów.

W razie potrzeby szczegółowej porady prawnej lub reprezentacji w sprawach dotyczących prawa budowlanego – zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.

 

Autorką niniejszego artykułu jest:

Martyna Ruśkiewicz – paralegal w Kancelarii Adwokata Łukasza Kowalskiego.