Darowizna dla rodziny: obowiązki podatkowe i zwolnienia w 2025 roku

Darowizna to nic innego jak nieodpłatne przekazanie majątku na rzecz innej osoby. Choć może wydawać się prostym sposobem wsparcia bliskich, wiąże się z obowiązkami podatkowymi, a dokładniej z podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość tego podatku może sięgać od 3 do 20% wartości darowizny powyżej kwoty wolnej od podatku, dlatego warto wiedzieć, jak korzystnie przeprowadzić taką transakcję w 2025 roku.

Kwoty wolne od podatku i grupy podatkowe

W polskim prawie wyróżnia się trzy grupy podatkowe:

Grupa I – małżonek, zstępni (dzieci, wnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie.

Grupa II – dalsi członkowie rodziny, np. zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonkowie pasierbów.

Grupa III – pozostali nabywcy.

W 2025 roku dla grupy I obowiązuje kwota wolna od podatku 36 120 zł. Szczególną rolę odgrywa tzw. grupa zerowa, obejmująca małżonka, dzieci, wnuki, rodziców, dziadków, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Darowizny od osób z tej grupy w granicach limitu są całkowicie zwolnione z podatku.

Jeżeli jednak wartość darowizny przekroczy 36 120 zł w ciągu ostatnich 5 lat, konieczne jest zgłoszenie tego faktu do urzędu skarbowego i dokładne udokumentowanie przekazania majątku. Darowizny poniżej tego limitu nie wymagają zgłoszenia.

Zgłoszenie darowizny w urzędzie skarbowym

Darowiznę należy zgłosić na formularzu SD-Z2. Osoby ze zwolnieniem podatkowym mają 6 miesięcy od otrzymania darowizny na dokonanie zgłoszenia. Pozostali podatnicy muszą złożyć deklarację i zapłacić podatek w ciągu miesiąca od momentu przyjęcia darowizny.

Nieprzekazanie informacji w terminie skutkuje koniecznością opodatkowania darowizny według standardowych zasad. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy darowizna została sporządzona u notariusza – wówczas obowiązek zgłoszenia nie obowiązuje.

Darowizna a podatek VAT

Warto pamiętać, że darowizny mogą również generować obowiązki w podatku VAT, szczególnie gdy przedsiębiorca przekazuje towary lub materiały, od których miał prawo odliczyć VAT. Takie nieodpłatne przekazanie traktowane jest jako dostawa towarów, którą należy wykazać i opodatkować zgodnie z przepisami. W księdze przychodów i rozchodów (KPiR) wartość przekazanych towarów należy odpowiednio wyksięgować.

Podsumowanie praktyczne

Monitoruj kwoty darowizn – sprawdzaj, ile już zostało przekazane od tej samej osoby w ciągu ostatnich 5 lat.

Dokumentuj darowizny – szczególnie jeśli przekraczają limity zwolnienia podatkowego.

Pamiętaj o terminach zgłoszenia – 6 miesięcy dla osób ze zwolnieniem, 1 miesiąc dla pozostałych.

Sprawdź VAT przy darowiznach przedsiębiorców – niektóre przekazania towarów mogą wymagać odprowadzenia podatku.

 Jeśli mają Państwo wątpliwości dotyczące darowizn, zgłoszeń do urzędu skarbowego czy kwestii podatkowych, zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią. Nasi prawnicy pomogą przejść przez cały proces bezpiecznie i zgodnie z obowiązującymi przepisami.

 

Autorką niniejszego artykułu jest:

Martyna Ruśkiewicz – paralegal w Kancelarii Adwokata Łukasza Kowalskiego.